11 қараша
БАҚ (Қазақстан)
Ресейлік БАҚ-та Қуандық Бишімбаевтың қашып кеткені туралы жалған ақпарат тарады. Жалған ақпарат тарату фактісі бойынша іс қозғалды
9-10 қарашада бірқатар ресейлік БАҚ пен Telegram арналары Салтанат Нүкенованы өлтірді деп сотталған бұрынғы Ұлттық экономика министрі Қуандық Бишімбаевтың колониядан қашып кеткені туралы ақпарат таратқан болатын. ҚР Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық-атқару жүйесі комитеті (ҚАЖК) бұл ақпаратты жоққа шығарды.
ҚазТАГ редакциясына ҚАЖК баспасөз қызметі: «Әлеуметтік желілерде сотталған Қ. Бишімбаевтың қашып кеткені туралы жалған ақпарат таралуда, бұл ақпарат шындыққа сәйкес келмейді. Сотталушы жазасын қатаң режимдегі мекемеде өтеп жатыр», - деп хабарлады.
Сондай-ақ департаменттің баспасөз қызметі жалған ақпарат тарату дерегі бойынша қылмыстық іс қозғалып, кінәлілер жауапқа тартылатынын хабарлады.
Кейбір қазақстандық БАҚ басталған тергеу туралы айтып, AIRAN YouTube-арнасына қатысты қылмыстық іс қозғалғанын жазды.
AIRAN бас редакторы Дәурен Меркеев бұл ақпаратқа пікір білдіріп, қылмыстық іс YouTube арнасына қатысты емес деп мәлімдеді. Меркеевтің пікірінше, жағдай мемлекеттік органдардың журналистермен байланыс орнатқысы келмеуі және БАҚ-пен байланыс орнатуға ниетінің жоқтығынан туындады.
7 қарашада Салтанат Нүкенованың қайғылы өліміне 1 жыл толуына орай AIRAN арнайы «Бишимбаев: преступление, которое изменило Казахстан. Реконструкция убийства Салтанат» атты бағдарлама жариялап, онда атышулы істің қоғам мен елді қалай өзгерткенін айтты. Бағдарламаны дайындау барысында журналистер ҚАЖК-не бірнеше рет Бишімбаевпен сұхбат ұйымдастыруды және жазасын өтеп жатқан мекемеде түсіруге рұқсат беруді сұрады. ҚАЖК бас тартты.
YouTube-арнаның бас редакторы: «Біз сауал жолдадық, ҚАЖК-не хабарластық. Көрермендерімізге колонияны және Бишімбаевтың қандай жағдайда отырғанын көрсеткіміз келді. Бишімбаевтың өзі бізге сұхбат береді ме? Біз үміттенбедік. Бірақ, ең болмағанда, Бишімбаевтың Аршалыда отырғанын (бұл туралы ақпарат болды, ҚАЖК оны еш жерде жоққа шығармады) эфирде растағымыз келді», - дейді.
Аршалы кентіндегі максималды қауіпсіздік колониясында өзін максималды қауіпсіздік колониясының бастығы ретінде таныстырған адам Airanның түсірілім тобына Қуандық Бишімбаевты ешкім көрмегенін айтқан. Степногорск қаласындағы ҚАЖК №5 мекемесінде журналистер Бишімбаевтың отырғаны туралы растау алу үшін бірнеше сағат күтті, бірақ оларға ешкім шыққан жоқ. Жергілікті тұрғындар қайшылықты ақпарат берді.
Арнайы репортажда журналистер әйелін өлтіргені үшін сотталған бұрынғы Ұлттық экономика министрінің тұрған жері туралы ақпарат алуға тырысқандарын көрсетті.
AIRAN каналының бас редакторы: «Осы үнсіздіктің арқасында демалыс күндері не болып жатқанын біз байқадық. ҚАЖК мен ІІМ күмілжуін блогерлер және басқалар Бишімбаев отырған жоқ деп түсіндірді. Тағы да қайталаймын, біз бұл туралы өз материалымызда айтқан жоқпыз», - деді.
Дәурен Меркеевтің пікірінше, журналистермен тілдесуге әуел баста құлықсыздық танытып, оларды елемеу осының аясында қауесет пен жорамал туындап, кейін белгілі бір басылым Бишімбаев қашып кетті деген фейкті шығарды дейді.
Айта кетейік, басқа басылымдардың журналистері де Қылмыстық атқару жүйесі комитетінен растайтын ақпарат ала алмаған.
Бишімбаев Аршалыда болмаса, қай жерде жазасын өтеп жатыр деген сұраққа ҚАЖК «Курсив» редакциясына жауап беруден бас тартып, сотталушының сот тағайындаған жазасын қатаң режимдегі мекемеде өтеп жатқанын ғана айтты.
«Курсивке» «Дербес деректер туралы» Заңға, сондай-ақ ҚР Қылмыстық атқару кодексінің 93-бабына сәйкес өзге де ақпарат жария етілмейді», - деп жауап берді.
Tengrinews.kz редакциясына адвокат Е.Ғазымжанов Бишімбаевтың Степногорск қаласындағы №5 түзеу мекемесінде отырғаны туралы ақпаратын ішінара растады, бірақ нақты колонияны атамады.
14 қараша
БАҚ (Қазақстан)
Сенатор журналистердің Қуандық Бишімбаевтың қайда екенін анықтау әрекетін хайп деп атады
ҚазТАГ агенттігінің тілшісі Сенатор Марат Қожаев журналистерді «хайпқа» ұмтылды деп айыптап, бұрынғы Ұлттық экономика министрі Қуандық Бишімбаевқа қатысты қойылған сұрақты «маңызсыз» деп санайды, деп хабарлайды.
Қожаев бейсенбі күні Сенат кулуарында журналистердің Бишімбаевқа қатысты сұрақтарына жауап бере отырып: «Сұрақ жалпы алғанда соншалықты маңызды емес сияқты, меніңше, адам орнында, оның орнында екеніне, жазасын өтеп жатқанына бәрі сенімді болу керек деп сіз әлі де мәселе көтеріп отырсыз. Маған қажет емес жерден шу шығарып жатқан сияқтысыз», - деді.
ҚазТАГ «Оны жазасын өтеп жатыр деп ешкім айтпайды, бірақ сен хайпты қалайсың. Сіз бұл мәселені бір аптадан бері көтеріп жатырсыз, ол бір апта бойы ақпараттық платформалардан шықпады, бірақ ол адам сол жерде бар, сізге тағы не керек деді Марат Қожаев?» - деп жазды.
13 қараша
БАҚ (Қазақстан)
Аида Балаева журналистердің Мәдениет және ақпарат министрлігіне қарсы ұжымдық арызы туралы айтты
Астана сотында тоғыз журналистің Мәдениет және ақпарат министрлігіне және Әділет министрлігіне «Аккредиттеудің үлгілік қағидаларын бекіту туралы» Мәдениет және ақпарат министрінің бұйрығын заңға қайшы және жекелеген бөлігін жарамсыз деп тану туралы ұжымдық талабы қаралды. Журналистер Аккредиттелген БАҚ өкіліне іс-шара туралы ақпаратты тек өзі аккредиттелген БАҚ-та жариялауға рұқсат етілген, оны конституциялық емес деп санайтын ереже тармағына, сондай-ақ бұйрықтың қолданысқа енгізілу мерзіміне қарсы.
11 қарашада Астана қаласының азаматтық істер жөніндегі ауданаралық соты журналистердің Мәдениет және ақпарат министрлігі мен Әділет министрлігіне қарсы талап-арызын толық көлемде қанағаттандырудан бас тартты. Сот ереже журналистердің ақпаратты тарату құқығын шектемейді, тек осы жағдайда алынған ақпаратты орналастыруға сүйенетін әрбір БАҚ-тан аккредитация алу қажеттілігін реттейді деген қорытындыға келді. «Әділ сөз» қоры Мәдениет және ақпарат министрлігі енгізген шектеулер олардың өкілеттіктерінен асып түседі және заңға тәуелді актілермен емес, тек заңмен реттелуі тиіс, дейді.
13 қарашада Үкімет кулуарында Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева сот шешімі бойынша өз пікірін білдірді.
«Бұл жерде журналистердің құқықтарын шектеу туралы әңгіме болған емес және болмайды да. Бәлкім, шектеулер бар шығар, бірақ олар біздің барлық брифингтеріміздің халқымыз үшін пайдалы болуын, проблемалық мәселелердің мәнін көрсетуін қалайтындығымызбен ақталады, осылайша біз халықты нақты шаралар туралы хабардар етеміз», - деп келтіреді министрдің сөзін Vlast.kz.
Министр оның ведомствосы журналистер қауымымен сындарлы диалогқа мүдделі екенін, журналистердің қызметін ілгерілететінін және әрқашан көмектесуге дайын екенін атап өтті.
Аида Балаева: «Бұл жерде журналистердің құқығына қысым болған жоқ. Мен сізбен мүлдем келіспеймін. Шектеулер болуы мүмкін, бірақ олар қажет. Өйткені барлық жерде тәртіп керек. Тіпті адамдар өздерін жақсылық үшін шектейді. Сондықтан, егер біз шектеп жатыр деп ойласаңыз, мен сізбен келіспеймін», - деді.
Ол сот шешіміне түсініктеме бере алмайтынын айтты.
13 қараша
БАҚ (Қазақстан)
Балаева анонимді Telegram арналарының авторларын табуға мүдделі
Парламент кулуарында журналистер Мәдениет және ақпарат министрінен «Дикая Орда» Telegram-арнасының авторы неліктен тез табылғанын, ал басқалары өркендеп, жалған ақпарат таратып, тіпті бейнематериалдар жариялап жатқанын сұрады. Бұл анонимді Telegram арналарына таңдаулы көзқарасты көрсетпейді ме деген сауал қойды.
Ал Аида Балаева министр ретінде мұндай анонимді арналардың әкімшілерін табу үшін құқық қорғау органдарына хабарласуды жоспарлап отыр ма?
«Өкінішке орай, олар анонимді деп аталады. Негізінде заң бұзған барлық Telegram арналары да заңды шараға тартылады деп ойлаймын», - деді Балаева. - Әрине, жоспарлап отырмын. Бірақ көбісі (әкімшілері) шетелде болғандықтан оң шешімін таппай жатыр. Мені қызықтырады, себебі жалған және сенімсіз ақпарат көп. Көреміз, иә, кейбір арналар тіпті лас порнографияны да жариялайды. Әрине, мен министр ретінде олардың заңды түрде шығуына мүдделімін» деді.
13 қараша
БАҚ (Қазақстан)
Мәдениет және ақпарат министрлігі қоғам белсендісіне «Флибуста» негізін қалаушының эвтаназиясы туралы ақпарат суицидті насихаттау емес екенін түсіндірді
ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігі «Қостанай облысының құқық қорғау орталығы» ҚБ төрағасы Николай Гиньятовтың сұрауына жауап берді, онда ол қазақстандық БАҚ-тың бірінде «Флибуста» тегін кітапханасының негізін қалаушының өмірден өз еркімен кетуі туралы мақалаға құқықтық баға беруді сұрады.
Жауапта Гиньятовтың сұрауында көрсетілген баптарда қолданыстағы Қазақстан заңнамасының нормаларын бұзу фактілері анықталмағаны айтылған.
Ақпарат комитетінің төрағасы М.Рахановтың хатында айтылғандай, Қазақстанда эвтаназияға тыйым салынғанына қарамастан, бұл процедура көптеген елдерде заңнамалық деңгейде бекітілген, соның негізінде эвтаназияны құқықтық реттеу әр түрлі болып келеді.
Хатта ақпарат комитетінің төрағасы «Масс-медиа туралы» ҚР Заңының 11-бабына сүйене отырып, масс-медиада мақалада қандай мәліметтер болмауы тиіс екенін түсіндіреді. Бұл суицидті насихаттайтын ақпарат (суицидке шақыру, оның тәсілдері, шақырулары).
- проблеманы шешу тәсілі ретінде нұсқауды қамтитын ақпарат, өз-өзіне қол жұмсауды мақұлдау, оны ынталандыратын дәлелдер, сауалнамалар, тесттер, рейтингтер өзін-өзі өлтіру тәсілдерін таңдауға байланысты және т. б.
Өз-өзіне қол жұмсау әдістері туралы ақпарат мыналарды қамтиды:
- өзін-өзі өлтірудің нақты әдістері, оның ықтимал салдарын сипаттау;
- орындалатын орын, уақыт, әдіс, дайындық әрекеттерін таңдауды қамтитын шарттарды сипаттау.
«Өзін-өзі өлтіруге шақырулар туралы ақпарат мыналарды қамтиды:
1) өз-өзіне қол жұмсауға тікелей итермелейтін ақпарат, оның ішінде бопсалау, сұрау салу, үгіттеу, сендіру, талап ету арқылы жасалған мәліметтерді;
2) өз-өзіне қол жұмсауға шақыруларға қатысты өзге де мәліметтер», - деп түсіндіреді М.Раханов өз жауабында.
14 қараша
Газет дүңгіршектері (Қостанай)
Қостанайдағы газет дүңгіршектеріне бұзылу қаупі жоқ
«Наша газета» редакциясына қостанайлық кәсіпкер әйел дүңгіршектердің болашағына алаңдап хабарласты. Ол көп жылдар бойы газет дүңгіршегі тұрған жерді жалға беруден бас тартқанын айтты. Кәсіпкер газет сататын дүңгіршектерді жою туралы қабылданған заң туралы да баяндады.
Осыған байланысты «Наша газета» Қостанай әкімдігінің жер қатынастары бөліміне қалада дүңгіршектерге қатысты олар нақты нені сататыны маңызды ма және бұл жағдайда жерді нақты қалай қайта рәсімдеу керектігі туралы нормативті акттің шын мәнінде бар-жоғын, сондай-ақ олардың нақты не үшін маңызды екенін анықтауды сұрап сауал жолдады.
«Қостанай қаласы әкімдігінің жер қатынастары бөлімі» мемлекеттік мекемесінің сектор меңгерушісі Ұлболсын Закарина дүңгіршектерді бұзу туралы арнайы заң былай тұрсын, құжат жоқ деп жауап берді. Бұл ретте дүңгіршекке иелік ететін кәсіпкер жерді қайта рәсімдеудің қажеті жоқ, оны нөлден бастап тіркейді.
Жер учаскелерін беру туралы өтініш қала әкімдігіне «сауда-саттыққа (аукционға) еркін жер учаскесін шығару туралы ұсыныс берген кезде жер учаскелерін сату бойынша сауда-саттықты (аукциондарды) немесе жер учаскелерін электрондық түрде жалға алу құқығын ұйымдастыру және өткізу арқылы жер учаскесіне құқықтарды сатып алу» Мемлекеттік көрсетілетін қызметіне сәйкес eGov арқылы беріледі.
Н.Г. басқарма басшысы Марат Темірбаевтан бұл жағдайда кәсіпкердің газет дүкенінде ұзақ уақыт жұмыс істегендіктен, жалға алуды рәсімдеуге қандай да бір артықшылық құқығы бола ма, жоқ па деген мәселені тағы да анықтады.
Тек аукцион арқылы, - деп жауап берді ол. - Шын мәнінде, қазір жерді өздігінен басып алу орын алуда. Жер инспекциясы заң бұзушылықты тіркеуі мүмкін, айыппұл салынады. Кәсіпкер тек дүңгіршектің иесі. Ол жер учаскесін рәсімдеумен айналысуға міндетті.
